Kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı): Ənənəvi Milli Mətbəximizin dad sirri!
İnsanlıq tarixi qədər qədim tarixə malik olan kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı), insanların inək, camış və qoyun kimi heyvanları əhliləşdirməsi ilə ortaya çıxan gözəl bir təamdır. Ölkəmizdə xüsusilə xəmir, şirniyyat və plov hazırlanmasında istifadə edilən kənd yağı (nehrə yağı) səhər yeməyi və qızardılmış yumurtaların əvəzolunmazdır.
Avropa mətbəxində özünəməxsus yeri olan kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ) kommersiya məhsuluna çevrildikdə dəyəri artmağa başlayır. Şərq mətbəxlərində və xüsusilə hind yeməklərində tez-tez istifadə edilən kənd yağı ( şit yağ, inək yağı), hind mətbəxində bəzən dərman kimi istifadə edilir. Ölkəmizdə yüksək dağlıq ərazilərdə yaşayan xalqların hazırladıqları kənd yağı (nehrə yağı,) sonrakı dövrlərdə saray mətbəxlərinin axtarılan ləzzətinə çevrilir.
Özünəməxsus ətri və qoxusu olan kərə yağı (nehrə yağı, inək yağı) plovdan souslara, peçenyedən ətli yeməklərə, tərəvəz yeməklərindən tort və omletə qədər hər yeməyə ləzzət qatır. Kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) ilə hazırlanan hər yeməyin dadı daha gözəl və ətirli olur. Kərə yağının əridilməsi və ya otaq temperaturunda yumşaldılması ilə istifadə olunur ki, bu da onun ləzzətini və yumşaqlığını artırır, xüsusən də peçenye, tort və piroq kimi xəmirlərə əlavə edildikdə.
Təkcə bu deyil, çayınıza bir az da kənd yağı əlavə edərək içməyə çalışın. Damağınızda möhtəşəm dad fərqini hiss edəcəksiniz.
Möhtəşəm qoxusu ilə yeməklərdə ləzzət yaradan kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ, ) istiliyə davamlı deyil və qızartmada istifadə edilməsi tövsiyə edilmir. Birbaşa istiliyə məruz qalan kənd yağı (nehrə yağı, inək yağı) qısa müddətdə yana bilər və onun dadı pisləşəcək və üzərində qara çöküntülər əmələ gələcək. Yemək üçün kənd yağı ( şit yağ, inək yağı) istifadə edərkən üzərinə 1-2 xörək qaşığı zeytun yağı əlavə etmək onun yanmasının qarşısını alır.
İÇİNDƏKİLƏR
- 1 Kərə yağı ( şit yağ, inək yağı) nədir?
- 2 Yaxşı, kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) nədən hazırlanır?
- 3 Kərə yağının (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) Faydaları Nələrdir?
- 4 Kərə yağının (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) Kaloriləri və Qida Dəyərləri
- 5 Kənd yağı necə hazırlanır? Orqanik yağ necə olur?
- 6 Kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) xarab olurmu?
- 7 Orqanik kənd yağı (şit yağ, inək yağı) necə əridilir?
- 8 Kərə yağının qiyməti neçəyədir?
- 9 Kərə (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) yağının zərərləri və yan təsirləri
- 10 Kərə yağı ilə dadlı ətirli reseptlər
Kərə yağı ( şit yağ, inək yağı) nədir?
Kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ) süd yağının, qaymağın konsentrasiyası, yetişməsi və yayılması nəticəsində əmələ gələn heyvan yağıdır.
Mətbəxin incilərindən olan kənd yağı (nehrə yağı) bir çox reseptlərdə özünü tapır. Dadı və teksturası ilə resepti daha da cəlbedici edir. Düyüdən desertə, tortdan xəmirə qədər geniş istifadə sahəsi var.
Kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) əslində mətbəxdə istifadə edilən ən məşhur inqrediyentlərdən biridir.
Maye yağla müqayisədə daha çox üstünlük verilən bu növ yağ sağlamlıq üçün də çox faydalıdır.
Xüsusən də təbii və üzvi şəkildə hazırlanmış kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ) tapdığınız zaman evdə ehtiyat toplamaq məsləhətdir.
Çünki kənd mühitində heç bir qatqısız hazırlanan kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ) bütün zamanların ən keyfiyyətli yağı kimi təqdim edilir.
Körpələrdən yaşlılara kənd yağını (nehrə yağı, şit yağ) tövsiyə edən mütəxəssislər tez-tez bu yağın tərkibindəki mineralları vurğulayırlar.
Əlavə qida dövründə olan körpələri blw üsulu ilə bəsləyirsinizsə; Makaron və əriştə bir az kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) əlavə edərək süfrəyə verə bilərsiniz.
Əgər qaşıq üsulu ilə yemək yeyən körpəniz varsa; Hazırladığınız şorba və yeməklərə təbii kənd yağı əlavə etməyi unutmayın.
Kərə yağını (nehrə yağı, şit yağ) soyuducu və dondurucuda saxlayaraq uzun müddətli istehlak üçün istifadə edə bilərsiniz. Evdə hazırladığınız bir çox reseptlər üçün dad sirlərinizdən biri də kərə yağı olacaq!
Yaxşı, kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) nədən hazırlanır?
Birbaşa süddən istifadə edilə bilər və ya təzə fermentləşdirilmiş kremdən istifadə edilə bilər. Kənddə nehrə yağı adındanda göründüyü kimi qatığın nehrə vasitəsi ilə çalxalamaqla əldə edilir. Rəngi ağdan sarıya qədər dəyişən kənd yağının dadı şirin və ya azca turş ola bilər. Kərə yağının ( şit yağ, inək yağı) rənginin dəyişməsinin səbəbi heyvanın qidalanmasıdır.
Hazırlanma üsuluna görə, qoxusuz və ya bir qədər turş qoxusu ola bilən kənd yağı:
kənd yağı,
nehrə yağı,
şit yağ,
inək yağı,
süd yağı və
Pasterizə edilmiş yağ da daxil olmaqla növlərə bölünür.
Bəzi bölgələrdə süd yerinə qatıqdan istifadə etməklə də hazırlana bilər. Qatıqla hazırlanan kərə yağı ləzzət və ətir baxımından südlə hazırlanan yağdan çox üstündür, lakin məhsuldarlığı aşağı olduğu üçün yağ sənayesində üstünlük verilmir.
Kərə yağının (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) Faydaları Nələrdir?
- Tərkibində orqanizmin immun sistemini gücləndirən vitaminlər var. Göz sağlamlığının qorunmasında mühüm rol oynayır.
- Yaxşı bir mineral mənbəyidir.
- Tərkibindəki qısa və orta zəncirli yağ turşuları bağırsaqda yaşayan patogen mikroorqanizmlərlə mübarizə aparır.
- Bədəni ürək-damar xəstəliklərindən qoruyur.
- Tərkibindəki antioksidant komponentlər orqanizmi infeksiyalara qarşı qoruyur və orqanizmin xəstəliklərlə mübarizəsini dəstəkləyir. yoluxucu xəstəliklər
- Hüceyrələrə qarşı qorunma təmin edir və bərpa edir.
- Bədən hüceyrələrini xərçəngdən qoruyur və xərçəng hüceyrələrinin çoxalmasının qarşısını alır.
- Oynaqlarda artrit və kalsifikasiya kimi xəstəliklərin qarşısının alınmasına kömək edir.
- Tərkibindəki A və D vitaminlərinin təsiri ilə sümük quruluşunu gücləndirir və diş çürüməsinin qarşısının alınmasında aktiv rol oynayır.
- Antifungal xüsusiyyətlərə malik olan kərə (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) yağı kandidozun müalicəsində təsirli olur. Mədə və bağırsaq sağlamlığının qorunmasında vacibdir.
- Əsl kərə ( şit yağ, inək yağı) yağı yaxşı xolesterolu (HDL) yüksəltmək və LDL (pis xolesterol) səviyyəsini azaltmaq təsirinə malikdir.
- Toxluq hissi verən kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) tövsiyə olunan miqdarda istehlak edildikdə piylənməyə qarşı profilaktik təsir göstərir.
- Tərkibindəki Omeqa 3 və Omeqa 6 yağ turşularının təsiri ilə beyin inkişafını təmin edir. Xüsusilə böyüyən uşaqların beyin inkişafını tamamlamaq üçün kərə yağı istehlak etmələri tövsiyə olunur.
- Kənd yağının (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) başqa bir faydası da tiroid sağlamlığını dəstəkləməsidir.
Kərə yağının (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) Kaloriləri və Qida Dəyərləri
- 1 porsiya, yəni 30 qram kənd yağı təxminən 226 kaloridir.
- Kərə yağında yağda həll olunan A, E, D və K vitaminləri var.
- Tərkibində selen, mis, sink, xrom və manqan kimi antioksidant minerallar var.
- Xüsusilə buğda rüşeyminə qarışdıqda seleniumun miqdarı daha da artır. Yod baxımından çox zəngin olan kərə yağı, qalxanabənzər vəzin sağlamlığını dəstəkləyən quruluşu ilə əhəmiyyətlidir.
- Tərkibində A vitamininin xəbərçisi olan karotin var.
- Kənd yağının (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) tərkib hissələrindən olan qlikospinqlipidlər mədə və bağırsaq funksiyalarında əhəmiyyətlidir.
- Omeqa 3 və omeqa 6 yağ turşuları ilə zəngindir, kərə yağının 80%-i yağdır. 18%-i su, 2%-i isə süd qatı maddələridir.
- Mürəkkəb dadı ilə süfrələrin vazkeçilməzi olan kərə yağının tərkibində 500 yağ turşusu və 400-ə yaxın uçucu komponent var.
- Bütün bu maddələr kərə yağına özünəməxsus ləzzət verir.
- Kütləvi istehsal edilən kərə yağının (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) dadı kənd yağından fərqlidir, çünki kərə yağında olan bəzi dadlandırıcı komponentlər pasterizasiya zamanı məhv olur.
Kənd yağı necə hazırlanır? Orqanik yağ necə olur?
Kərə yağı hazırlamağın klassik üsulu olan çalxalama üsulu üçün süd əvvəlcə qıcqırdılır və yetişdirilir. Yetişmiş süd nehrəyə tökülür və bir az soyuq su əlavə edilərək çalxalanır. Qarışdırma prosesində yağlar bir-birinə yapışır və bir-birinə yığılır. Üzərinə yığılan yağlar konsentrat və kənd yağı alınır. Başqa sözlə, kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) südün tərkibindəki yağların qatılaşdırılmış formasıdır.
Orqanik kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) necə hazırlanacağı sualına cavab verək. Orqanik kənd yağı 2 yolla hazırlanır:
Birinci üsulda kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) üçün evdə hazırlanmış qatıq istifadə olunur. Qatığın üzərindəki qaymaq şüşə qaba alınır. Üzərinə soyuq su əlavə edilir və şüşə qabın ağzı möhkəm bağlanır, ən azı 4 barmaq boşluq qalır. Sonra şüşə qabı çalxalamağa başlayırlar. 15 dəqiqədən sonra şüşə qabın üzərinə yağlar yığılmağa başlayır. Şüşə qaba bir neçə buz kubu əlavə edilir və bir müddət çalxalanır. Qarışıq cənədən keçirilir və cənənin üzərindəki kənd yağı qaba yığılır.
Digər üsul isə südlü qaymaq, qaymaq və ya qatıq kremini mikserlə üzərinə su əlavə edərək qarışdırmaqdır. Çırpılmış qarışım kərə yağı ( inək yağı) kimi yeməyə hazırdır. Hazırladığınız orqanik kənd yağı ilə qatıq fermentasiyası da edilə bilər, bu qatığı mütləq dadmalısınız.
Beləliklə, 1 kq yağ (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) üçün neçə litr süd lazımdır? 14 litr süddən 1 kiloqram kərə yağı alınır.
Kərə yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) xarab olurmu?
Kərə yağı (şit yağ, inək yağı) duzlu və duzsuz olmaqla iki şəkildə hazırlanır.
Kərə yağının ən təbii və orqanik növü duzsuz yağdır . Yumşaq teksturaya malik olan duzsuz kərə yağı açıq ağ rəngdədir.
Duzlu kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) isə duz əlavə edilərək alınan yağdır. Duzlu kərə yağı daha davamlıdır.
Saxlama şərtlərinə əməl olunarsa kənd yağı uzun müddət saxlanıla bilər.
Kərə yağı üstü açıq qaldıqda kifləşə və xarab ola bilər.
Kərə yağının dadında və qoxusunda acılıq və fərq hiss olunduqda istehlak edilməməlidir.
Eyni zamanda kənd yağının (nehrə yağı, inək yağı) ilk dəfə qəbul edildiyi zaman rəngi qaralmağa başlayırsa, bu, yağın xarab olmasına işarədir.
Kərə yağını soyuducuda və ya dondurucuda hava keçirməyən qabda saxlamaq məqsədəuyğundur.
Orqanik kənd yağı (şit yağ, inək yağı) necə əridilir?
Orqanik Kərə yağınız dondurucudadırsa, onu soyuducunuzun aşağı rəflərinə qoyub əritmək sağlamdır. Soyuducudan çıxardığınız kərə yağını birbaşa işığa məruz qoymadan otaq temperaturunda saxlamaq əriməsi üçün kifayətdir.
Kərə yağının qiyməti neçəyədir?
Süfrələrin aparıcı dadlarından olan kərə yağının qiymətləri kərə yağının hazırlanma üsuluna, orqanik olmasına, markasına və növünə görə fərqlənir.
Orqanik kənd yağı (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) uzun müddət istifadə edilə bilməz. Amma onun dadı və ətri inanılmazdır.
Orqanik yağlar kütləvi istehsal edilən kərə yağlarından bir qədər bahadır.
Səhər yeməyində ən çox qatıqdan hazırlanmış orqanik yağa, yeməklərdə isə pasterizə edilmiş kərə yağına üstünlük verilir.
Süd məhsulu olan kərə yağının ( şit yağ, inək yağı) istehsalı və satışı üçün şirkətlərin kənd yağı şərtlərinə uyğun istehsal etməsi tələb olunur.
1 kq kərə yağının orta qiyməti 18-30 manat arasında dəyişir.
Kərə (nehrə yağı, şit yağ, inək yağı) yağının zərərləri və yan təsirləri
Mətbəxlərimizdə istifadə olunan bütün yağlar yüksək kalorilidir. Ənənəvi dadlarımız arasında olan kənd yağı ölkəmizdə ən çox istehlak edilən yağlardan biridir.
Doymuş yağların həddindən artıq istehlakı ürək və damar xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
Kütləvi kənd yağı ( inək yağı) üçün istifadə edilən südə əlavə edilən hazır inqrediyentlər alerjenik təsir göstərə bilər.
Bundan əlavə, südündən hazır yemlə istifadə edilən inəklərin bəslənməsi kərə yağının keyfiyyətini və qida dəyərini aşağı sala bilər.
Kərə yağının həddindən artıq istehlakı insulin müqavimətini artırır.
Şəkərli diabet xəstələri tövsiyə olunan miqdardan çox kənd yağı istehlak etməməlidirlər.
Tərkibində yüksək yağ olduğu üçün kənd yağının həddindən artıq istehlakı orqanizmin bütün sistemlərində yağlanmaya səbəb ola bilər və buna uyğun olaraq xroniki xəstəliklərin əmələ gəlməsi müşahidə olunur.
Yüksək kalorilər çəki artımına səbəb olur.
Kərə yağı ilə dadlı ətirli reseptlər
1) Kərə yağı ( inək yağı) və əriştə Kərə yağı əriştəsinin ləzzət görüşü
Möhtəşəm ətri ilə əriştə ləzzətinə ləzzət qatan kənd yağı ilə hazırlanmış yağlı əriştə əsas yeməklərlə yanaşı süfrələrinizi şad edir. Kərə yağında qızardılmış əriştənin ləzzətli qoxusu sizi sizdən uzaqlaşdıracaq. Kərə yağı əriştə
2) Səhər yeməyinizi yumurta və kənd yağı ilə ziyafət edin
Yüksək zülal tərkibi ilə seçilən yumurtanın ən ləzzətli reseptlərindən biri olan yağlı yumurta örtüyünü mütləq dadmalısınız. Görünüşü ilə yanaşı dadı və qoxusu ilə səhər yeməyinizi canlandırın. Yağ Yumurtasının Bağlanması
3) Ətri ilə Mətbəxə Dəvət Edən Dad: kənd yağı Halvası
Türk mətbəxində özünəməxsus yeri olan un halvası kənd yağı ilə taclandıqda tamam başqa ətir verir. Unun qovrulması ilə mətbəxdən gələn ətirli qoxular dadı xatırladır. Zamansız desertlərdən olan yağlı un halvasını dada bilərsiniz. kənd yağı və süd unu halvası