Qızılcayabənzər məxmərək

Qızılcayabənzər məxmərək – kəskin virus infeksiyası olub, kiçik ləkəli səpgi, limfedenopatiya, qızdırma və hamilə qadınlarda dölün zədələnməsi ilə özünü göstərir. Qızılcayabənzər məxmərək virusunun orqanizmdə çoxalması hemolizin və neytrallaşdırma faktorunun sintezini aktivləşdirir, virusun çoxalması hüceyrəni zədələyir, xüsusən embrion mənşəli hüceyrələrdə xroniki infeksiya törədir.
Xəstəliyin mənbəyi xəstə şəxslərdir. İnkubasiya dövrü səpginin 2-ci həftəsinə qədərdir. Daha uzun müddət ərzində də xəstə yoluxucu olur. Xəstəliyin subkliniki formasına yoluxmuş şəxslər və anadangəlmə məxmərəyi olan uşaqlar daha çox təhlükəlidir. Ana bətnində uşaqların yoluxmasına görə xəstəlik hamilə qadınlar, yaşlılar üçün çox təhlükəkidir.
Təbii şəraitdə virus orqanızmə tənəffüs yollarından keçir. Virus orqanizmə daxil olduqdan sonra virusemiya baş verir və hemotogen olaraq bütün daxili orqanlara, dəriyə və limfa düyünlərinə yayılan virus onları dəyişikliyə uğradır. Hamilə qadınlarda isə virus embrionu zədələyir, onun inkişafını pozur. Əgər xəsətəlik dölü tələf etməsə, doğulan uşaq anadangəlmə eybəcərliklərlə doğulur. Ana bətnində uşaq olan zaman qızılcayabənzər məxmərək xəstəliyi keçirirsə ölü uşaqdoğma da baş verə bilir. Əgər uşaq tələf olmayıb sağ qalsa o zaman virus mitoz prosesi pozur, xromosom dəyişiklik əmələ gətirir və beləliklə uşağın əqlı və fiziki inkişafı ləngiyir.
KLİNİKASI: İnkubasiya dövrü 11-24 gün çəkir. Əksər hallarda xəstənin əhvalı az pozulduğundan qızılcayabənzər məxmərəyin ilk əlamətləri ekzantema olur. Xəstədə qızdırma, üşütmə zəif zökəm və öskürək əlamətləri qeyd olunur.
Xəstənin limfa düyünləri böyüyür, iri noxud boyda  və bərk və ağrılı olur.
Ekzantema xəstəliyin 1-3 günləri əmələ gəlir,ə vvəlcə üzdə, boyunda görünür və bir neçə saat ərzində bütün bədənə yayılır. Ən çox ətrafların sarğı sahəsində kürəklərdə yerləşir, bəzən dəridən hündürə qalxır, bir-birinə birləşmir. Səpgilər mərci boyda olur. Xəstəlik yaşlılarda daha ağır keçir.
DİAQNOZU: Xəstəliyin diaqnozu qan analizlərinin nəticələrinə əsaslanaraq təsdiq olunur.
MÜALİCƏSİ: Müalicəsi simptomatik aparılır, xəstələrə allergiya əleyhinə dərmanlar, hormonlar təyin edilir.

Orqanik.az