Küçə ləzzətləri, küçədə, fərdi olaraq və ya bazar kimi cəmiyyətə açıq yerlərdə, səyyar satıcılar tərəfindən satılan hazır yemək və ya içkilərdir. Küçə yeməklərinin əksəriyyəti həm adi qida, həm də fast food kimi təsnif edilə bilər. Restoran yeməklərindən də ucuzdur. Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının 2007-ci ildə apardığı araşdırmaya görə, hər gün 2,5 milyard insan küçə yeməkləri yeyir.
Bu gün insanlar asanlıqla əldə olunan küçə yeməklərini yeyirlər. Bu ləzzətli yeməkləri münasib qiymətə dada bilmək, etnik mətbəxləri dadmaq və ya bir növ nostalji yaşamaq istədikləri üçün alırlar.
Dünyanın demək olar ki, hər bir şəhərində küçə ləzzətinə rast gəlmək mümkündür. Qloballaşan dünyamız sayəsində indi Bakı küçələrində Tayland dondurma dükanlarının dondurma satış tərzlərini görə bilsək də, təbii ki, bir çox şəhərin özünəməxsus küçə ləzzətləri var. Evdar.az müxtəlif ölkələrdən bir neçə küçə ləzzətinə nəzər salmağı təklif edir.
İÇİNDƏKİLƏR
İNDONEZİYA KÜÇƏ LƏZZƏTLƏRİ
Sate Ayam– Sate Ayam bizim şiş kababımıza bənzəyir. Xırda-xırda doğranmış ət şişlərə düzülür və bol sousla süfrəyə verilir. Ət növü adətən toyuq, mal əti və donuz ətidir. Amma qurbağa və dovşan ətini də görmək mümkündür. Sous daha çox fıstıq və kokos südü ilə hazırlanır, lakin sarımsaq və köri kimi souslara da rast gələ bilərsiniz. Çubuq şişlər banan yarpağının içərisində verilir. Hər yarpaqda adətən 10-a yaxın şiş olur və qiyməti 10.000 – 15.000 rupidir.
Bakso– Bakso “küftə” deməkdir. Axı bu, bir növ küftə şorbasıdır. Toyuq, mal əti, karides kimi ətlərin mətbəx robotunda müxtəlif ədviyyatlarla çəkilməsiylə hazırlanır. Yol kənarında belə maşınlarını görəcəyiniz bir kasa bakso təxminən 10 min rupiyə başa gəlir.
HİNDİSTAN KÜÇƏ LƏZZƏTLƏRİ
Jalebi– Jalebi Hindistindan şirniyyatıdır. Un və su ilə hazırlanmış xəmiri qızardıb zəfəran şərbətinə batırmaqla əldə edilir. Qızıl portağal rəngində olmağının səbəbi zəfərandır. Bir kisə jalebi, isti və ya soyuq halda süfrəyə verilir, təxminən 10 hind rupisidir.
Kachori– Üstü xırtıldayan, içi bol soğanlı içliklə olan bir börəyə (tərəvəzli xəmir) bənzəyir. Xüsusilə Rajasthani küçələrində bunu görə bilərsiniz. Onun qiyməti orta hesabla 35 hind rupisidir.
Pani Puri- Qabıq kimi nazik xəmirin üst hissəsinin deşilməsi, kartof püresi ilə doldurulması və üzərinə dəmirhindi şərbətinin tökülməsindən ibarət olan küçə ləzzətidir. Dehliyə gəldiyiniz zaman hər addımda kiçik Pani Puri avtomobillərini görmək mümkündür.Altı ədəd boşqabın orta qiyməti 25 hind rupisidir.
TAYLAND KÜÇƏ LƏZZƏTLƏRİ
Yam Naem Khao Tod – Bir sözlə, qızardılmış düyü salatıdır. Barbekü və isti souslarla verilir. Onun qiyməti 30-40 bahtdır.
Tom Saab– Tom Saab, Taylandın şərqindəki İsaanda çox tez-tez tapa biləcəyiniz ədviyyatlı şorbadır. Bu, ət, göbələk, limon otu, soğan və sarımsaq kimi bir çox ləzzətlərin birləşməsidir. Tərkibindəki ədviyyatlar sayəsində acı, turş və eyni zamanda şirin olur. Bir kasa Tom Saab şorbasının qiyməti təxminən 40-45 bahtdır.
Kway Teow – Kway Teow əriştə şorbasıdır. Xüsusilə Banqkok küçələrində tez-tez rast gəlinir. Dilimlənmiş donuz, mal əti və ya toyuq əti, əriştə və yumurta şorbanın əsas inqrediyentləridir və limon sousu, balıq və ya bulyon kimi bir çox ədviyyatlarla istəyə görə yeyilir. Bir kasa kway teow 50-70 baht arasındadır.
Ho Mok Pla– In Ho Mok Pla, balıq parçaları, yumurta, doğranmış kələm, reyhan və qırmızı köri sousu banan yarpağına tökülür. Banan yarpaqlarından bağlama hazırlanır və üzərinə kokos kremi əlavə edilir. Tərkibi, əlbəttə ki, Tayland şəhər küçələrində fərqlidir. Təxminən 20 bahtdır.
YAPONİYA KÜÇƏ LƏZZƏTLƏRİ
Yakitori– Yakitori, bambuk çubuqlarına düzülmüş və manqalda bişirilmiş kiçik toyuq parçalarından ibarət küçə ləzzətidir. Burada toyuğun hər bir hissəsindən istifadə edilir: Ən çox ayaq və qanadlara üstünlük verilsə də, qaraciyər, bağırsaq, qığırdaq və daha çox hissəsindən hazırlanmış çubuqlara rast gəlmək mümkündür. Ətlər duzlu souslarda saxlanılır və çeşidləndikdən sonra yumurta və ədviyyat qarışığına batırılır.Tək bir çubuğun qiyməti 100-200 yen arasındadır.
Okonomiyaki– Okonomiyaki Yapon pancake növüdür. Əsasən qalıq yeməkləri qiymətləndirmək üçün ortaya çıxsa da, Tokio küçələrində çox məşhur bir ləzzətdir. Əslində, Okonomiyaki avtomobilləri həmişə uzun növbələrlə doludur. Qiymətlər pancake üzərində seçdiyiniz inqrediyentlərdən asılı olaraq 600-1200 yen arasında dəyişir.
İkayaki– Qısaca İkayaki, soya sousunda qızardılmış kalmardır. Bunu bir çubuqda dilimlənmiş bütün kalmar kimi ümumiləşdirmək olar. Xüsusilə Yapon festivallarında əvəzolunmazdır.
ALMANİYA KÜÇƏ LƏZZƏTLƏRİ
Currywurst – Qısaca karrili kolbasa. Bilirsiniz, kolbasa alman kulinariya mədəniyyətində mühüm qidadır. Currywurst, kolbasa ketçup və köri ilə örtülməsini nəzərdə tutur və kartof qızartması ilə verilir. Currywurst o qədər məşhurdur ki, Berlində hətta Currywurst muzeyi var!
Leberkäse– Leberkäse “qaraciyər pendiri” deməkdir, baxmayaraq ki, tərkibində nə qaraciyər, nə də pendir var. Donuz ətini dördbucaqlı tavada müxtəlif ədviyyatlarla üyüdərək bişirməklə hazırlanır. Adətən isti, üzərinə xardal tökülərək yeyilir. Pivə, şübhəsiz ki, onu müşayiət etmək üçün ən yaxşı içkidir.
Laugenbretzel– Həm də Pretzel kimi tanınan Laugenbretzel əslində bir düyün halına salınmış xəmirdən hazırlanmış bir növ kraker və çörək məhsuludur. Duz krakerlər üçün ən çox istifadə edilən ədviyyatdır. Şəkərli, şokoladlı və kərə yağlı növləri də mövcuddur.
MEKSİKA KÜÇƏ LƏZZƏTLƏRİ
Taco– Yağlı, dadlı qarğıdalı çörəyinin ət və salsa sousu ilə harmoniyasından ibarət olan Taco, indi hər yerdə eşitdiyimiz bir küçə ləzzətidir. Küçə satıcılarının istəsəniz də, istəməsəniz də taconun içinə keşniş və soğan qoyduqlarını bilirdinizmi? Alternativ olaraq, “taco dorado”yu sınamağı məsləhət görürük. Bu xırtıldayan versiya kartofla doldurulur, lakin taco dorado regional olaraq məhduddur, bir yerdə, Zacatecas-da mövcuddur. Onun qiyməti 15-50 peso arasında dəyişir.
Tamal– Qarğıdalı xəmirini toyuq və ananas kimi maddələrlə qarışdırıb qarğıdalı yarpağı və ya banan yarpağına bükərək hazırlanan yeməkdir. Tamal; hətta Latın Amerikası, Karib hövzəsi və ABŞ-ın çox hissəsində məşhurdur. Boşqaba ehtiyac duyulmayan küçə ləzzəti olması onu insanların gözündə daha da imtiyazlı edir. Onun qiyməti təxminən 40 pesodur.
Tortas– Tortas böyük yumşaq sendviç çörəyinin ət, pendir, salat və souslarla doldurulması ilə hazırlanan küçə yeməyidir. Xüsusi baget tipli çörəklərlə də verilə bilər. Ümumiyyətlə, içlik ədviyyatlı pomidor sousunda bişmiş donuz ətini soğan və keşnişlə qarışdıraraq hazırlanır. Meksikada hətta maşınlara xidmət edən tortaslar da var. Onun qiyməti təxminən 40 pesodur.
DANİMARKA KÜÇƏ LƏZZƏTLƏRİ
Duck Fat Fries– Duck “ördək” deməkdir, ona görə də Kopenhagen küçələrində ördək yağında qızardılmış kartof çox məşhurdur. Kopenhagen kartof qızartmasını digər Avropa kartoflarından fərqləndirən ördək yağının daha xırtıldayan və zəngin bir dad verməsidir. Evdə hazırlanmış ketçup onun ən yaxşı dostudur. Adətən mis səbətlərdə müştərilərə təklif olunur. Bir səbət təxminən 50-60 Danimarka kronuna başa gəlir.
Wienerbrød– Çörək məhsulları haqqında bildiklərinizi unudun, çünki Danimarkalılar sənətkarlığın əsl ustasıdır! Wienerbrød, Danimarkada günə başlamağın ən yaxşı yoludur. Qaymaqlı içliyin teksturası, yağlı dadı həqiqətən zehninizi açır. Wienerbrød hərfi tərcümədə “Vyana çörəyi” deməkdir. Wienerbrød-un çox müxtəlif növləri var, lakin klassiki, quş yuvasına bənzəyən darçın və yağlı çörəyin ortasında krem olanıdır. Əgər siz Kopenhagendə olsanız, küçələrdə Wienerbrød avtomobillərini görə bilərsiniz, lakin daha geniş diapazonda Lagkagehuset restoran zənciri bütün növ wienerbrød-u görmək və dadmaq üçün əladır.
Pølse– Ötən əsrdə Kopenhagen böyük hot-doq şəhəri olmuşdur. Ən məşhurları rødpølser adlı uzun və arıq qırmızı rəngə boyanmış donuz ətindən hazırlanmış hot-doqlardır. Qaynadılmış və ya ızgara sosislər ənənəvi olaraq xardal, ketçup, turşu və soğan ilə doldurulur. Üzərinə seçdiyiniz qaymaqlı sousu tökün. Yaxşı, bilirsinizmi, Danimarkalılar öz Pølse ilə nə içməyi sevirlər? Şokoladlı süd. Bəli, düz oxudunuz, bu ikisini sevirlər! Qiymətlər təxminən 40 DKK arasında dəyişir.
Frikadeller– Danimarkanın qonşusu İsveç küftələri ilə daha da məşhur ola bilər, lakin Danimarka bu mövzuda ondan boş deyil. Nahar və ya şam yeməyində tez-tez üstünlük verilən, çovdar çörəyi ilə müşayiət olunan və qəhvəyi sous, qaynadılmış kartof, qırmızı kələm, çuğundur və turşu kimi qəlyanaltılarla yeyilən əsrlərdən bəri tavada qızardılmış donuz əti kotleti olan frikadellerdir. Frikadeller, bəlkə də Danimarkada ən ənənəvi küçə yeməyidir. Qiymətlər təxminən 90 DKK-dır.