Aspirasion pnevmoniya çox vaxt ağız boşluğu və udlaqda yerləşən (sağlam şəxslərin 50%-i ağız udlaq sekretini aşağı tənəffüs yollarına aspirasiya edirlər) anaerob və onların anaerob qrammənfi mikroflora ilə birgə iştirakı nəticəsində baş verir. Bu zaman baş verən pnevmoniya çoxlu miqdar qusuntu kütləsi aspirasiya olunduqda və ya onun içərisində anaerob mikroflora olduqda törənir. Öskürmə funksiyasının pozulması, həmçinin mukosiliar klirensin pozulması pnevmoniya riskini artırır. Pnevmoniyanın anareob törədicilərinin mənbəyi aşağıdakılar hesab edilir:
– diş ərpi
– dişlər
– dişlərarası yırtıqlar.
Xəstəliyin baş verməsi ağciyər iltihabının yaranmasına səbəb olan infeksiyanın oraya daxil olması və orqanizmin zəif olması ilə əlaqədardır.
İnhalyasion hissəciklərin tənəffüs yollarında paylanması ilk növbədə onların ölçülərindən asılıdır. Diametri 10 mkm-dən böyük olan hissəciklər başlıca olaraq burun boşluğuna və yuxarı tənəffüs yollarına daxil olurlar. Bu infeksiyalar bronxlara və alveollara çokdükdən sonra daxilə nüfuz edir və xəstəlik törədirlər. Buna görə də pnevmoniyanı əmələ gəlməsində çox vaxt inhalyasiya edə biləcək törədicilərin rolu olduğu öz təsdiqini tapır. Vərəm, qrip, histaplazmoz xəstəliklərinin törədiciləri də bu yolla pnevmoniyanın əmələ gəlməsinə səbəb olur. Pnevmoniyanın törədiciləri bilavasitə alveollarla baş verdiyinə görə aspirasion pnevmoniya adlanır. Aspirasion pnevmoniya zamanı xəstələrin şikayətləri aşağıdakılardan ibarət olur:
– zəiflik
– iştahanın itməsi
– titrətmə
– təngnəfəslik
– döş qəfəsində ağrı.
Xəstəliyin başlanğıc dövründə öskürək quru, əziyyətverici olur, sonra isə yumşalır və bəlğəm əmələ gəlir.
Xəstəliyə diaqnozun qoyulmasında rentgenoloji müayinənin və həkimin obyektiv müayinəsinin rolu böyükdür.
Orqanik.az